Nhạc sĩ Việt Dzũng
Việt Dzũng sanh ngày 8 tháng 9, năm 1958 tại thành phố Sài Gòn. Cha là bác sĩ dân biểu Nguyễn Ngọc Bảy, của nền Đệ Nhị Cộng Hòa, và mẹ là bà Nguyễn Thị Nhung, giáo sư trường Nữ trung học Gia Long. Việt Dzũng có tất cả ba anh chị em, hiện sinh sống tại vùng Thung Lũng Hoa Vàng, miền Bắc California.
Việt Dzũng là học sinh trường trung học LaSan Taberd và là một học sinh xuất sắc. Việt Dzũng thụ huấn nhạc cũng tại Taberd, là thành phần trong ban nhạc trường, đóng góp tích cực trong các buổi liên hoan vào những dịp lễ lạc. Trong một lần đại diện trường để tranh giải tài năng trẻ, Việt Dzũng đã thắng giải tiếng hát Nam có triễn vọng nhất trong năm.
Năm 1975, Việt Dzũng cùng bà nội và 36 người Việt Nam, vượt biên trên con tàu dài 15-feet. Tại trại tỵ nạn, với số vốn tiếng Anh sẵn có, Việt Dzũng là thiện nguyện viên cho trại trong công việc dịch thuật, giúp đỡ cho đồng bào đồng hương hội nhập đời sống mới. Vào những ngày cuối cùng trại đóng cửa, chàng trai trẻ 17 tuổi Việt Dzũng được Toà Giám Mục thuộc giáo phận thành phố Springfied, tiểu bang Missouri bảo trợ. Năm đầu tiên tại Hoa Kỳ, Việt Dzũng là cậu thiếu niên sống trong một gia đình foster care (Gia đình bảo trợ cho các thanh thiếu niên vị thành niên mồ côi hoặc vô gia đình). Cũng như mọi thiếu niên tỵ nạn khác, Việt Dzũng tiếp tục đi học, và là học sinh tại trung học St. Agnes trong tỉnh. Năm sau Việt Dzũng đoàn tụ với gia đình, và dời về tỉnh Wood River, tiểu bang Nebraska.
Trong thời gian là học sinh tại trường trung học Wood River, Việt Dzũng cùng một người bạn Mỹ thành lập một ban nhạc lấy tên là "Firebirds" (Chim Lửa). Cuối tuần, hai chàng trai trẻ đi trình bày nhạc Đồng quê Mỹ (American country music) tại các quán nhạc trong tỉnh, và về sau tại khắp tiểu bang Nebraska. Vernon Larsen và Việt Dzũng trở thành một cặp song ca có tiếng trong tỉnh nhỏ này, và họ được mời trình diễn trong ngày lễ tốt nghiệp cuối năm của trường trung học tỉnh Wood River. Việt Dzũng chơi đàn và hát rất truyền cảm. Nhiều người Mỹ rất ngạc nhiên lẫn thích thú được chứng kiến một người Việt Nam trình bày nhạc của John Denver, The Beatles, The Eagles...
Năm 1978, Việt Dzũng nộp một bài hát cho một cuộc tranh tài nhạc của tiểu bang Iowa - Iowa Grand Ole Opry - và đã thắng giải nhất trong mục "Tác giả bài hát hay nhất. " Anh được một hãng dĩa nhạc đề nghị bảo trợ sản xuất một album nhạc Đồng Quê, nhưng VD từ chối vì lúc đó anh muốn học cho xong bằng cử nhân tại đại học Omaha, Nebraska.
Cùng thời gian này, Việt Dzũng bắt đầu sáng tác nhạc Việt và các bài hát đầu tiên là: " Sau ba năm tỵ nạn tại Hoa Kỳ" và " Một Chút Quà Cho Quê Hương". Vào thời gian đó người Việt tỵ nạn bắt đầu có tin tức người thân tại quê nhà, và những thùng quà gói ghém tình thương được gởi về. Bài nhạc rất phù hợp với tâm trạng mọi người Việt hải ngoại, vì thế bài MCQCQH đã nổi tiếng tức thời trong cộng đồng người Việt tỵ nạn khắp nơi trên thế giới.
Em gởi về cho anh dăm bao thuốc lá
Anh đốt cuộc đời cháy mòn trên ngón tay
Gởi về cho mẹ dăm chiếc kim may
Mẹ may hộ con tim gan quá đọa đầy
Từ thành công đó Việt Dzũng dời hẳn về California với ước vọng có cơ hội gần Cộng Đồng người Việt, hầu thăng tiến trong bước đường sáng tác nhạc Việt Nam.
Thời gian đầu, Việt Dzũng làm báo, cộng tác cho tờ Người Việt, lúc đó là tuần báo, giữ mục song ngữ, giới thiệu lịch sử VN cho thế thệ trẻ tỵ nạn. Một thời gian sau, Việt Dzũng giữ chức vụ chủ bút cho tờ nguyệt san Nhân Chứng. Trong thời gian này người Việt tại quận Cam chứng kiến sự phát triễn những cây viết mới tại hải ngoại, đó là các nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn, Lê Giang Trần, thi sĩ Cao Đồng Khánh vvv...
Dù rất thành công với tờ Nhân Chứng, Việt Dzũng khg quên nghệ thuật đầu tiên anh yêu thích đó là Âm Nhạc. Việt Dzũng đi trình diễn thường xuyên cho cộng đồng người Việt khắp nơi trên thế giới. Tuyển tập ca khúc / Album "Kinh Tỵ Nạn" ra đời trong thời gian này và được cộng đồng đón nhận nồng nàn. Có hơn 100, 000 băng đã được thính giả khắp nơi trên thế giới mua.
Năm 1985, Viet Dzũng sản xuất băng nhạc tiếng Anh đầu tiên với tựa là "Children of the Ocean" (Con cháu của Đại Dương), gồm nhiều bài hát của chính anh, cùng với sự cộng tác của các nhạc sĩ người Việt, Hoa. Viêt Dzũng cũng là nhạc sĩ VN đầu tiên được các nhà phê bình tại các tờ báo lớn như tờ the Orange County Register, tờ Los Angeles Times, tờ Austin American Statesman, có bài báo đề cập đến. Tờ Austin American-Statesman viết: "Việt Dzũng là một nhạc sĩ tỵ nạn đã hội nhập được với đời sống mới nhưng không quên nguồn gốc của mình. "
Bắt đầu thập niên 90, cộng đồng người Việt tại quận Cam đã trưởng thành mạnh mẽ. Khu tiểu Sài Gòn là một chốn du lịch cần phải thăm viếng khi người Việt khắp năm châu có dịp ghé qua miền Nam California. Chợ, các tiệm ăn, tiệm sách, dãy phố với các hàng quán tạp hoá, cũng như các tiệm thuốc Bắc, tiệm băng nhạc là nơi tập trung người Việt trong vùng vào dịp cuối tuần. Sinh hoạt báo chí mở rộng; Cộng đồng có tờ nhật báo "Người Việt", cũng như vô số tờ tuần báo, nguyệt báo và các báo chợ. Những người Việt tỵ nạn đến từ năm 75 tính ra cũng gần 20 năm, các người Việt đến vào thời kỳ vượt biển Đông cũng được trên dưới 15 năm. Không những thế, số người tỵ nạn hàng năm tới quận Cam gia tăng đều. Với số lượng người Việt đông đảo như thế, sự thành lập của làn sóng phát thanh Little Saigon đã đến đúng lúc.
Năm 1993, Đài Little Saigon Radio bắt đầu chương trình phát thanh hàng ngày, và mời Việt Dzũng cộng tác. Việt Dzũng nghiễm nhiên trở thành xướng ngôn viên đầu tiên cho đài phát thanh hàng ngày tại quận Cam. Phải nói là VD đã cách mạng hóa lối phát thanh của đài Việt Ngữ.
Trước đây tại Việt Nam, đài phát thanh có nhiều chương trình, từ âm nhạc, kịch nghệ, cho tới thi văn, sử ký... vvv nhưng các xướng ngôn viên, các vị giữ đề mục giới thiệu chương trình một cách nghiêm trang. Việt Dzũng đã áp dụng lối trình bày chương trình theo các show Mỹ. Tại các đài phát thanh Mỹ, mỗi người Deejay có lối điều khiển, trình bày chương trình riêng biệt. Các chương trình phát thanh buổi sáng, không chỉ thuần vào một đề mục mà có thể là bất cứ chuyện gì. Ngoài phần giới thiệu nhạc, ca sĩ hay tác giả bản nhạc, các Deejay có khi mang những tin tức thời sự, tin tức "từ thành đến tỉnh" ra bàn. Tùy câu chuyện và tùy hứng, đôi lúc họ bàn tán nghiêm chỉnh, có khi lại pha trò, cười đùa, tạo một không khí vui nhộn, cởi mở. Các chương trình radio phải hay, lý thú, vì phải cạnh tranh nhau với số thính giả vào buổi sáng, thời gian thính giả nghe đài radio nhiều nhất. (Buổi tối mọi người thường xem truyền hình hơn là nghe đài radio. )
Tại miền Nam California, chương trình phát thanh Việt ngữ đã có từ đầu năm 80, nhưng chỉ giới hạn vào tối thứ sáu và cuối tuần, trong một vài giờ đồng hồ mà thôi. Chương trình phát thanh hàng ngày là một mạo hiểm, và cộng đồng nao nức đón chờ sự mạo hiểm này. Cộng Đồng đã không thất vọng! Tiếng nói của Việt Dzũng mở đầu chương trình bằng lời chào đón thính giả bằng tiếng Anh rồi băng tiếng Việt, nhuyễn nhừ, ra dáng một anh xướng ngôn viên lành nghề không kém gì đài bạn. Nhờ hấp thụ hai nền văn hoá Việt Mỹ, lối nói chuyện của Việt Dzũng tự nhiên và cởi mở. Chương trình buổi sáng của VD đa dạng gồm ca nhạc, phỏng vấn nghệ sĩ, và những mẫu chuyện, từ nghiêm túc đến chuyện đó đây, linh tinh, lang tang... Phải nó hai người xướng ngôn viên Việt Dzũng và Minh Phượng đã là những người tiên phong, làm bạn đồng hành cho rất nhiều người Việt làm việc tại tư gia, hay trên đường đi đến sở làm, và cho các thính giả lớn tuổi. Việt Dzũng đã tạo sự thân mật gần gũi giữa xướng ngôn viên - tức những người có tiếng tăm, tiếng nói - với thính giả. Ngoài thính giả lớn tuổi chỉ thích nghe đài phát thanh bằng tiếng Việt, chương trình đa dạng, vui nhộn của VD cũng đã lôi kéo được một số thính giả trẻ tuổi.
Lối cải cách phát thanh này, về sau được các đài phát thanh bằng tiếng Việt bắt chước, ngay cả các chương trình Á Châu quốc tế như đài VOA và BBC cũng sửa đổi chương trình của mình cho phù hợp với thế hệ đời nay.
Sau bốn năm với đài Little Saigon Radio, Việt Dzũng đã thành lập đài phát thanh Radio Bolsa. Chương trình cũng được phát thanh tại tỉnh San Jose và tại Houston, Texas.
Cùng với chương trình phát thanh hàng ngày, Việt Dzũng còn hợp tác với các báo như Hồn Việt, và các báo tại các tiểu bang khác. Ngoài ra, từ năm 1996 Việt Dzũng còn cộng tác với Asia Video. Anh làm MC cho các chương trình chủ đề, viết và giới thiệu các chương trình cùng các tài năng mới tại hải ngoại. Asia Video có một số khán giả đông đảo cạnh tranh với Thúy Nga Paris trong cộng đồng người Việt khắp nơi trên thế giới. Tuy Thúy Nga Paris có từ đầu những năm tỵ nạn, và có tiếng với những chương trình live rất công phu và nghệ thuật, nhưng Asia Video được tiếng giới thiệu và nâng đỡ các tài năng mới tại hải ngoại. Các ca sĩ Như Quỳnh, Phi Nhung, Trường Vũ, Lâm Nhật Tiến, Loan Châu, Sheila, Thanh Trúc đều bắt đầu sự nghiệp tại Asia. Hiện nay Asia là nơi dụng võ của các ca nhạc sĩ Trish Thùy Trang, Cardin Nguyễn... vvv. Asia Video đã sản xuất những chương trình chủ đề đầy tình người, không có chủ đích thương mãi, nhưng lại rất thành công như Asia Video về "Người Lính", vinh danh các chiến sĩ Cộng Hoà, Asia Video "Hành trình tìm Tự Do". Trong video HTTTD, khán giả rất xúc động khi Việt Dzũng trở lại các đảo Phi Luật Tân, nơi người Việt thuyền nhân đã trải qua con đường gian lao để đến bến bờ tự do.
Từ một anh chàng tuổi trẻ tóc dài, ca Nam Nhạc Sĩ Việt Dzũng, đã trưởng thành với cộng đồng. Dù đứng trên sân khấu, hay ngồi trong quán cà phê với bạn bè, Việt Dzũng với cây nạn gỗ, là một hình ảnh vui vẻ, hăng say với công việc. Anh không ngừng tranh đấu cho nhân quyền tại Việt Nam. Cộng Đồng VN hải ngoại biết đến Việt Dzũng không chỉ qua dòng nhạc đấu tranh, một thời gắn liền với tên tuổi của nữ nhạc sĩ Nguyệt Ánh, mà còn thân quen với một VD là xướng ngôn viên, cười đùa thoải mái với thính giả, và một VD là phóng viên nhà báo, hăng hái tường trình những biến chuyển liên quan tới Việt Nam, hay cộng đồng người Việt hải ngoại. Tuy vậy, đừng quên nhạc sĩ VD còn có những bản nhạc tình rất được giới trẻ yêu thích: Có Những Cuộc Tình Không Là Trăm Năm, Tình như cây Cà Rem... Với giọng hát nhẹ nhàng, anh chàng ca sĩ Việt Dzũng rất thích trình bày nhạc tình.
Việt Dzũng là một đóng góp tích cực và liên tục trong Cộng Đồng qua nhiều giai đoạn trong quá khứ. Chắc chắn VD sẽ tiếp tục việc làm của mình trong những năm tháng kế tiếp.
Minh Thanh - DĐHL
