Soạn giả Mai Quân qua đời

[tinhnghesi]

À quên nửa, TANCOGIAODUYEN ơi.TNS thấy ở mục tác giả đạo diển ở trang 7, có bài''MAI QUÂN 1 SOẠN GIẢ NĂNG NGHIỆP CẢI LƯONG N''bài của TCGD gởi ngày 3./8/2009, bài viết đó thật hay rỏ ràng hơn các bài báo sau nầy thông tin quá nghèo nàn , TCGD cho xem lại bài viết của năm 2009 nghe cảm ơn TCGD nhiều

Phải bài này hong tinhnghesi? Đúng là những bài báo sau này thông tin chẵng những nghèo nàn muh còn sai nữa chứ -

Trong giới sân khấu cải lương (SKCL) Nam bộ, trước và sau giải phóng (1975), các thế hệ nghệ sĩ đều biết đến soạn giả Mai Quân là một đồng nghiệp đàn anh, còn khi nhắc đến tên tục Năm Triều là gọi danh xưng một cách trân trọng - thân thương bằng “anh Năm” hay “chú Năm”. Bởi một nghệ sĩ ngày nay đã lão thành như ông là đã hình thành những tư chất riêng, đó là cả đời vì sự nghiệp nghệ thuật SKCL chính nghĩa và là người nặng tình với ái hữu với đồng nghiệp đến gần cuối đời vẫn còn vương mang.

BÍ DANH NĂM TRIỀU...

Thời niên thiếu, cậu Huỳnh Kim Thạch may mắn được gia đình cho ăn học cả tiếng ta và tiếng Tây tương đối khá so với trang lứa cùng thời tại quê hương (thị xã Bạc Liêu). Nhưng cậu Thạch lại bỏ ngang con đường học vấn để theo cách mạng, lúc mới 13 tuổi (1947). Có chút vốn liếng chữ nghĩa, cậu Thạch được cách mạng đưa vào Trường Trung học kháng chiến Nam Bộ - Nguyễn Văn Tố (dành cho trí thức trẻ miền Nam), Trường nằm giữa rừng U Minh - Cà Mau. Ba năm ở đó, biết bao là gian khổ và vui buồn trong bối cảnh “đất nước kháng chiến trường kỳ”. Cậu Thạch cùng với Bùi Đức Ái (nhà văn Anh Đức) học làm thơ với nhà thơ Nguyễn Bính, học viết văn với nhà văn Đoàn Giỏi, học lịch sử và văn hóa Việt Nam... học xong, Thạch được ra công tác ở Chi hội Văn nghệ Nam bộ.

Được trui rèn trong chiến khu và đã hình thành lập trường, bản lĩnh chính trị vững chắc, cậu Thạch được tổ chức phân công về Sài Gòn hoạt động văn nghệ quần chúng trong giới học sinh - sinh viên và các đoàn thể tiến bộ lúc bấy giờ. Đáng ghi nhớ lúc này, cậu Thạch là người khơi mào phong trào dạy múa dân tộc ở Sài Gòn, vì lúc đó đô thành Sài Gòn chỉ phổ biến duy nhất là “nhảy bum”. Tháng 3-1956, thanh niên Huỳnh Kim Thạch đã được đứng vào hàng ngũ của Đảng Cộng sản VN có nhiệm vụ phát triển đoàn viên Đoàn Thanh niên Lao động VN để đưa vào chiến khu... Khi trở thành đảng viên, hoạt động nội thành, xây dựng và phát triển cơ sở cách mạng thì bí danh “Năm Triều” xuất hiện và đã nửa thế kỷ qua bí danh ấy trở thành danh xưng thân thương của cậu Thạch thuở nào.

VÀ SOẠN GIẢ MAI QUÂN...

Khi có bí danh Năm Triều không bao lâu thì ông bị mật báo, những tên chỉ điểm cứ rình rập theo dõi, rượt bắt ông nên phải thay đổi vị trí công tác. Ông vào gánh cải lương Phước Chung, tiếp tục xây dựng cơ sở cách mạng và với danh nghĩa là soạn giả cải lương, có nghệ danh Mai Quân (1956).

Nhờ được đào tạo ba năm trong chiến khu về văn hóa văn nghệ, có sẵn học vấn nên ngay buổi đầu cầm bút sáng tác kịch bản cải lương, tác phẩm đầu tay của “tân soạn giả” Mai Quân “Nhụy hoa lan” thành công, ăn khách và “nổi đình nổi đám” suốt nhiều năm trên sân khấu Phước Chung. Từ đó, nghệ danh Mai Quân trở thành quen thuộc với trong giới và khán giả cải lương và ông trở thành soạn giả thường trực cho cả chục gánh hát cấp “đại ban”: Thanh Tao, Ngọc Kiều, Kim Chưởng, Kim Chung I, II, III, IV... Những kịch bản nổi tiếng lúc đó của ông là “Bên đồi trăng phủ” (Kim Chưởng), “Tuyết phủ chiều đông” (Ngọc Kiều); “Lạnh hoàng hôn” (Kim Chung IV)... Bí danh Năm Triều - soạn giả Mai Quân song hành trong hoạt động nghệ thuật cũng như hoạt động bí mật ở nội thành, khi bên “mình” gặp nhau là anh Năm - chú Năm, nghệ sĩ Sài Gòn và khán giả thì gọi là thầy tuồng Mai Quân.

Một thầy tuồng ở Sài Gòn đang có tên tuổi, rồi lại có lúc phải giả dạng thường dân đạp xe đạp vô khu Hốc Môn, Củ Chi...) để họp - hội. Những sự kiện đáng nhớ lúc này như, thành lập Tiểu ban Văn nghệ Sài Gòn - Gia Định (1961), ông là Ủy viên phụ trách sân khấu. Thành lập Đảng ủy văn hóa T4 (1964), ông là Đảng ủy viên phụ trách sân khấu và báo chí nội thành Sài Gòn, đặc biệt là thành lập lực lượng bảo vệ văn hóa dân tộc và Đại hội tại Tòa Đô chính (nay là trụ sở UBND TPHCM) rất thành công, tạo tiếng vang về thế mạnh chính trị ta đối với Sài Gòn lúc bấy giờ. Vì thế, tên tuổi Năm Triều - Mai Quân như cây gai cần phải nhổ đối với bọn mật vụ, rồi ông cũng bị chỉ điểm cho giặc bao nhà và bắt được ông. Bảy năm bị đày ngoài Côn Đảo, trải qua nhiều trại tù với những nhục hình tra tấn dã man của “Địa ngục trần gian”, ông vẫn giữ vững khí tiết của người cộng sản, cùng đồng đội ngoài ấy xây dựng cơ sở Đảng và đấu tranh chính trị với giặc.

VIẾT KỊCH BẢN TRONG CHIẾN KHU - XÂY DựNG nềN SÂN KHẤU MỚI

Những ngày ở chuồng cọp Côn Đảo, chú Năm Triều phải chịu sự nhục hình đày ải dã man của giặc, nắng biển bỏng da, thân người bị giam cầm trong cái lồng sắt nhỏ hẹp chỉ vừa đủ cho người xoay qua quay lại... Sau Hiệp định Paris, chú Năm được trao trả về Lộc Ninh (1974), rồi về lại Tiểu ban Văn nghệ cũ công tác.

Trong thời gian này, soạn giả Mai Quân sáng tác kịch bản: “Tiếng khóc bên bờ rào ấp chiến lược”, “Rừng cao su nhuộm máu”, “Dậy sóng”... được dàn dựng cho Đoàn Văn công thành phố (T4) biểu diễn phục vụ trong vùng giải phóng và chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử (1975). Sau ngày giải phóng, soạn giả Mai Quân được phân công làm Trưởng ty sân khấu (Sở VHTT - TPHCM) phụ trách mấy chục đoàn nghệ thuật của thành phố và Phó Tổng thư ký Hội Sân khấu TPHCM đến 4 nhiệm kỳ (2005). Từ năm 1985 đến 1990 soạn giả Mai Quân còn là Đại biểu Hội đồng Nhân dân TPHCM khóa IV, Ủy viên UBMTTQVN - TPHCM khóa IV và V, Hội thẩm Nhân dân Tòa án TPHCM 5 năm.

NHỊP CẦU NHÂN ÁI

Từ năm 1990, soạn giả Mai Quân (Phó Tổng thư ký Hội Sân khấu TPHCM) kiêm Trưởng ban Ái hữu nghệ sĩ, ông tiếp tục phát huy truyền thống của Hội nghệ sĩ ái hữu tương tế do các nghệ sĩ tiền phong để lại cho đến hôm nay. Bằng uy tín và lòng nhiệt tâm, ông cùng đồng nghiệp làm nhịp cầu nhân ái, từ cơ sở trắng không kinh phí phải vận động các nhà hảo tâm, mạnh thường quân, các nghệ sĩ có thu nhập khá... để quyên góp, trợ cấp nuôi dưỡng 50 nghệ sĩ nghèo neo đơn, già yếu hàng tháng (lương tháng) suốt 15 năm qua và đang tiếp tục trợ cấp như thế. Tổ chức tặng quà cho các nghệ sĩ nghèo ăn Tết hàng năm, trợ cấp nhiều trường hợp đột xuất khác khi nghệ sĩ gặp khó khăn, tổ chức tang lễ cho các nghệ sĩ quá cố, giỗ Tổ ngành sân khấu hàng năm rất chu đáo để các nghệ sĩ hội tụ về mái nhà chung... Đáng ghi nhận là khu dưỡng lão nghệ sĩ ra đời (1988) ở quận 8. Cùng với nghệ sĩ nhân dân Phùng Há, ông tích cực hoạt động từ lúc khu này mới hình thành cho đến bây giờ, nuôi dưỡng thường xuyên khoảng 20 nghệ sĩ già yếu neo đơn. Suốt 15 năm qua Ban Ái Hữu đã làm công việc nhân ái như thế không đơn giản, như BCH Hội Sân khấu TP đã đánh giá cao về hoạt động của Ban Ái Hữu, tại Đại Hội Sân khấu TP nhiệm kỳ V vừa qua, trong đó vai trò của chú Năm Triều là trụ cột. Nhiều nghệ sĩ dí dỏm rằng, chú Năm Triều như trưởng “cái bang” suốt 15 năm qua mang cái “hồ bao” đi xin tiền để làm công việc nhân nghĩa ấy...

Nhiệm kỳ Hội Sân khấu TP lần này, chú Năm không còn trong BCH nữa, cả đời vì cách mạng, vì nghiệp Tổ và có lẽ trong giới muốn chú có một thời gian còn lại an dưỡng tuổi cao - đã “cổ lai hy” rồi. Nhưng riêng chú vẫn còn trăn trở và tiếc rằng tốc độ thời gian không chờ đợi một ai, những dự kiến của chú còn đang dang dở là: Đề nghị Nhà nước công nhận nghĩa trang và Chùa nghệ sĩ TP thành di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia hoặc thành phố, xây dựng một đài tưởng niệm các nghệ sĩ hy sinh vì nền độc lập dân tộc, như các liệt sĩ là soạn giả Trần Hữu Trang, Phong Anh, Phạm Trần, Nguyễn Ngọc Cung... nghệ sĩ biểu diễn Bảy Vân, Thừa Vĩnh... và đề nghị Nhà nước công nhận tư cách pháp nhân cho Ban Ái hữu hoạt động. Đây có lẽ cũng là tâm nguyện rất chính đáng của chú Năm, mong rằng những người kế vị chú sẽ tiếp tục điều tâm nguyện còn đang dang dở trong tương lai không xa, để điều ấy sẽ không là huyền thoại.

ĐỖ DŨNG

CLVN

[tinhnghesi]

Cảm ơn TANCOGIAODUYEN nhiều ,

[tancogiaoduyen]

Đoàn kim chung 2 có diển tuông của tác giả MAI QUÂN''ĐÔI MẮT GIAI NHÂN''vào 1972, hay 1974.ns MỸ CHÂU CHÍ TÂM.THANH TUẤN BÍCH HẠNH.THANH ĐIỀN THANH KIM HUÊ.TÔ KIỀU LAN.AN DANH.MINH HẢI....về sau đến năm 2000, tuông nầy quay cho đaì TH CT.đổi tựa là''TƠ VƯONG SẦU LY BIỆT.''với MC .KTL.TN.TP.KT.ĐL...vv và cũng đổi tê tác gi.

Phải tuồng này hong tinhnghesi? Thấy ghi ten tác giả là Bạch Yến Lang ( lạ hoắc hà !!! ) nhưng khi gôgle thi lẫn vào với SG Yên Lang ( không có dấu!)

phpBB [video]

[tinhnghesi]

Đúng là tuông nầy.
Cảm ơn TANCOGIAODUYEN đã cho xem lại vở ''TƠ VƯONG SẦU LY BIỆT''của CHÚ.

[thuongcon]

[tancogiaoduyen]

Giờ này là đi rùi !!!!!

[tancogiaoduyen]

Sáng 15-12, đông đảo nghệ sĩ TP HCM đã đến Nhà Tang lễ TP HCM (số 25 Lê Quý Đôn, quận 3, TP HCM), tiễn đưa soạn giả Mai Quân về nơi an nghỉ cuối cùng.



NSƯT Thùy Liên xúc động trong lễ truy điệu soạn giả Mai Quân - Người cầm giấy là Ký Gỉa Tần Nguyên

Đạo diễn Nguyễn Hồng Dung – Phó Chủ tịch Hội Sân khấu TP HCM đọc điếu văn trong lễ truy điệu soạn giả Mai Quân. Bà xúc động: “Không thể tin được dù đó là sự thật! Soạn giả Mai Quân, đồng chí Năm Triều, đã rời bỏ các đồng chí, đồng nghiệp, bạn bè thân hữu. Ông là người Đảng viên trung kiên 60 tuổi Đảng, người nhân sĩ đáng kính của giới sân khấu nói riêng và văn nghệ sĩ cả nước nói chung”.

NSƯT Thùy Liên, phu nhân của soạn giả Mai Quân khóc khi nghe các đồng nghiệp nhắc về chồng bà với nhiều tình cảm thân thương.

Soạn giả Mai Quân, tên thật là Huỳnh Kim Thạch, sinh năm 1934, tại xã Vĩnh Lợi, huyện Vĩnh Lợi, thị xã Bạc Liêu, tỉnh Bạc Liêu.



NSƯT Thùy Liên và gia đình đưa tiễn soạn giả Mai Quân về nơi an nghỉ cuối cùng

Năm 13 tuổi, dù chưa được phép của gia đình nhưng ông đã mang theo chiếc cặp đựng đầy thuốc và một ít quần áo tìm đường vào chiến khu tham gia kháng chiến chống Pháp. GS-TS Ca Lê Thuần kể: “Khi ấy vì còn là thiếu niên nên tổ chức cho anh Mai Quân tham gia chủ yếu là các nhiệm vụ văn thư, để anh có điều kiện học tập. Sau đó, anh thi đậu vào trường Trung học Nguyễn Văn Tố - Nam Bộ. Chính tại ngôi trường kháng chiến này, anh vừa học kiến thức vừa học cách thâm nhập vào quần chúng làm công tác xã hội để rèn luyện, rồi được kết nạp vào Đoàn Thanh niên Cứu quốc”.



NSND Lệ Thủy ca lại câu vọng cổ trong vở "Chiều nay nàng lỗi hẹn" của soạn giả Mai Quân khi bà đến viếng ông lần cuối

Mùa xuân năm 1950, theo tình hình chiến sự, khi trường giải tán và các học sinh được phân về các cơ quan và vào bộ đội, soạn giả Mai Quân được đưa về Sở Giáo dục Nam bộ phụ trách việc soạn thảo các tài liệu giáo khoa. Từ đây đến năm 1954, ông tham gia sinh hoạt ở Chi hội Văn nghệ Nam Bộ.



NSND Kim Cương xúc động thắp hương tiễn biệt soạn giả Mai Quân

Trong quyền hồi ký “Trong sương gió” do NXB Văn Nghệ ấn hành, kể lại giai đoạn từ Cà Mau ông về Sài Gòn bắt đầu hoạt động nội thành. Sài Gòn không bình yên, súng nổ giữa Sài Gòn đã đưa ông đến với các phong trào cứu tế đồng bào đang lâm cảnh màn trời chiếu đất. Và bằng hoạt động văn nghệ, ông đã xoa dịu nỗi đau của những con em đồng bào bị nạn. Từ trong những đêm văn nghệ cứu tế đồng bào, soạn giả Mai Quân đã vận động và thuyết phục được nhiều nhân tố mới, có ý thức để xây dựng thành cơ sở cách mạng cắm sâu giữa lòng phố Sài Gòn.



NSƯT Thanh Sang xúc động viếng soạn giả Mai Quân

Đầu năm 1955, ông được kết nạp Đảng. Tổ chức chính thức giao nhiệm vụ gây dựng và phát triển Đoàn Thanh niên Nhân dân Cách mạng, trước nhất từ cánh âm nhạc và múa. Soạn giả, NSND Viễn Châu xúc động kể: “Một vũ đoàn kháng chiến xuất hiện giữa lòng địch, ngay trước mũi lùng sục đã biến soạn giả Mai Quân thành một cái gai nhọn trong mắt quân dọ thám. Trước tình hình đó, ông được điều sang hẳn cánh sân khấu, theo các đoàn đi lưu diễn, trước dạy múa sau là viết tuồng”.



NS Hồng Nga thắp hương tiễn biệt soạn giả Mai Quân

NSND Lệ Thủy kể lại: “Trong thời gian gần 10 năm bám trụ, soạn giả Mai Quân đã đi qua 10 gánh hát ở Sài Gòn từ gánh: Quê Hương, Thanh Tao, Lam Sơn, Phước Chung, Ngọc Kiều, Bích Thuận, Việt Hùng - Minh Chí, Kim Hoàng - Như Mai, Kim Chưởng, Kim Chung…. vừa dạy múa, vừa viết tuồng. Các vở diễn: Nhụy hoa lan, Đêm trăng, Chiến tuyến nở mộng tình, Bên đồi trăng cũ, Giải phóng Hà Tiên, Dệt mộng tao phùng, Chiều xưa tuyết phủ, Lời thơ bên song cửa, Chiều thu sầu biệt ly, Cánh nhạn chiều sương, Lạnh hoàng hôn ….. đã ra đời trong giai đoạn này có lúc dưới nghệ danh Nhuận Đức. Tôi nhớ mãi kịch bản “Chiều nay nàng lỗi hẹn”, ông sáng tác cho tôi và cố nghệ sĩ Thanh Hải – lúc đó cả hai còn rất trẻ, diễn đào kép chánh trên sân khấu Kim Chung 3”.



Nhạc sĩ Hoàng Dũng - Phó bí thư Đảng ủy Liên hiệp các hội Văn học Nghệ thuật TPHCM trao huy hiệu 60 năm tuổi Đảng của cố soạn giả Mai Quân cho NSƯT Thùy Liên trong tang lễ của chồng bà.

Tác giả Lê Duy Hạnh – Phó chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam thêm rằng cuối năm 1959, có giai đoạn soạn giả Mai Quân bị mất liên lạc do các cơ sở cách mạng bị luật 10/59 phá tan, nhưng áp dụng phương thức hoạt động bí mật, sinh hoạt đơn tuyến, giữ vững niềm tin để tìm mọi cách nối liên lạc, đẩy mạnh để phát triển lực lượng ngày càng mạnh. Từ đó trong những chuyến ra vào nội thành, cánh tay làm cầu nối của ông đã lần lượt đưa vào chiến khu các văn nghệ sĩ Sài Gòn làm cốt cán cho đoàn Văn Công I.4. Từ năm 1967, ông bị địch bắt và chuyển qua nhiều trại giam từ nhà tù của Cục An ninh quân đội Sài Gòn cho đến tận Côn Đảo và được trao trả tại Lộc Ninh năm 1974. Trở về đơn vị chưa được bao lâu, ông được lệnh hành quân về chuẩn bị tiếp quản Sài Gòn.



NSƯT Thành Lộc chia buồn cùng NSƯT Thùy Liên tại tang lễ cố soạn giả Mai Quân


GSTS nhạc sĩ Ca Lê Thuần xúc động nhìn mặt cố soạn giả Mai Quân lần cuối

NSND Kim Cương tâm sự: “Từng bước bằng trách nhiệm và kinh nghiệm trong việc vận động văn nghệ sĩ nội thành trước đây, anh Năm đã hoàn thành sứ mệnh. Lần lượt với các trách nhiệm được phân công: Trưởng ty Sân khấu, Trưởng Phòng nghệ thuật sân khấu (Sở Văn hóa - Thông tin Thành phố), Bí thư chi bộ Hội Văn nghệ Thành phố…anh Năm Triều chính là cột trụ, là niềm tin của lực lượng sân khấu thành phố. Vĩnh biệt anh Năm Triều, người soạn giả có nhiều kịch bản hay, bút pháp thắm đượm tính nhân văn và người anh đáng quý trong ngôi nhà chung sân khấu”.


NSND Lệ Thủy, NSƯT Thùy Liên và Lê Thiện tại tang lễ của cố soạn giả Mai Quân


NSƯT Ngọc Mai xúc động chia buồn với gia đình cố soạn giả Mai Quân

Các nghệ sĩ sân khấu đã thương tiếc soạn giả Mai Quân, người nghệ sĩ đã sống trong lòng của nhiều thế hệ văn nghệ sĩ cả nước.


NSƯT Nam Hùng, NS Hoàng Linh, soạn giả Yên Trang, đạo diễn Nguyễn Hồng Dung, NSƯT Ca Lê Hồng tại lễ truy điệu cố soạn giả Mai Quân

NSƯT Nam Hùng, NS Hoàng Linh, soạn giả Yên Trang, đạo diễn Nguyễn Hồng Dung, NSƯT Ca Lê Hồng tại lễ truy điệu cố soạn giả Mai Quân


Bài và ảnh: Thanh Hiệp - NLĐ

[Nguyenthanhtuan]

Thành kính phân ưu,

Vòng hoa cailuongvietnam.com kính viếng Soan Giả Mai Quân

[Nguyenthanhtuan]

Chu Sa bận việc không trực tiếp đến đốt nén nhang tiễn đưa Soạn Giả Mai Quân, Chu Sa đại điện trang nhà mua vòng hoa nhờ người khác mang đến nhà Tang lễ thành phố để kính viếng ông. Xin chia buồn cùng gia đình soạn giả và những khan giả yêu mến ông.

[khangbang]

cảm ơn anh Chusa...

[Nguyenthanhtuan]

Khangbang có thể phóng to cái hình vòng hoa lên giúp anh nhé em, anh không biết cách phòng to hình. Cám ơn em nhiều!

[khangbang]