Trình duyệt của bạn đã tắt chức năng hỗ trợ JavaScript.
Website chỉ làm việc khi bạn bật nó trở lại.
Để tham khảo cách bật JavaScript, hãy click chuột vào đây!

00:06 PDT Chủ nhật, 28/04/2024

Nghệ sĩ Phương Cẩm Ngọc, Nguyễn Văn Khởi đoạt giải nhất cuộc thi “Tài năng diễn viên Cải lương toàn quốc 2023”
Nghệ sĩ Minh Cảnh tuổi U90, xúc động nói trước mộ vợ: "Anh giờ đây không hề tiếc nuối, ham muốn điều gì nữa"
Cặp Đôi Đào Kép Chánh của Kim Chung 2 Minh Cảnh & Diệu Hiền Tái Ngộ Sau Gần 60 Năm
Nghệ sĩ Thanh Hằng, Trọng Phúc, Phượng Loan tham gia Ban huấn luyện "Chuông vàng vọng cổ" lần thứ 18 - năm 2023
Vũ Luân: 'Tôi và Hồng Loan không biết gì về hợp đồng Hồng Phượng ký'
Tòa án thụ lý vụ kiện tranh chấp tài sản của nghệ sĩ Vũ Linh
XÉT TẶNG DANH HIỆU NGHỆ SĨ NHÂN DÂN, NGHỆ SĨ ƯU TÚ: Đừng sót lọt tài năng, người có nhiều cống hiến
Hành trình 20 năm - Một trang web để đời
Nam nghệ sĩ Thanh Điền đã trở thành youtuber chuyên nghiệp?
Hoài Minh - Từ “trang giấy trắng” đến Chung kết “Chuông vàng vọng cổ” 2023

Đang truy cập : 144

•Máy chủ tìm kiếm : 6

•Khách viếng thăm : 138

Hôm nay : 174

Tháng hiện tại : 1108458

Tổng lượt truy cập : 76923836

» Tin Tức » Chân Dung Nghệ Sĩ

Lan tỏa nét độc đáo của đờn ca tài tử

Sách "Tìm hiểu âm nhạc tài tử và cải lương vọng cổ - Ghita phím lõm" vừa ra mắt công chúng của nhạc sĩ Kiều Tấn là một tư liệu quý về tân nhạc, cổ nhạc và đờn ca tài tử (ĐCTT).

Xem tiếp...

Gửi bài viết qua email
In ra
Lưu bài viết này

CA SĨ BÍCH PHƯỢNG - HẬU DUỆ DANH CA ÚT TRÀ ÔN

Đăng lúc: Thứ hai - 25/04/2016 08:06 - Đã xem: 6850

Bích Phượng đang ca Tính Anh Bán Chiếu

Từ ngày ba của chị - NSND Út Trà Ôn qua đời, mẹ chị năm nay đã gần 70 tuổi gần như quên hết tất cả mọi chuyện, song bà vẫn nhớ như in cái ngày chị chính thức nối nghiệp cha. Sở dĩ bà còn nhớ là do ba chị rất quý chiếc hòm cũ kỹ chứa đựng nhiều kỷ vật của cái thời trai trẻ, trong đó có một chiếc áo dài mà ba chị may cho đứa con gái mặc trong đêm biểu diễn đầu tiên. Ngoài ra trong đó còn có những chiếc dĩa nhựa 45 phút có bài Tôn Tẩn giả điên, Thái sư Văn Trọng (Nhịp 4); có bản Sầu vương biên ải (nhịp 8) và nhiều bài báo ghi lại tâm sự của bác Bảy Bá (soạn giả Viễn Châu) về hoàn cảnh sáng tác hai bản vọng cổ Tình anh bán chiếu và Ông lão chèo đò ...

Mặc dù đến nay chúng đã phai màu thời gian nhưng mẹ vẫn còn cất giữ như bà giáo Lan ôm ắp cặp đèn cưới chờ đợi ông Cò quận 9 trong vở Tuyệt tình ca của chú Hoa Phượng ngày nào.
Một lần đi công tác từ thiện, tôi nghe chị ca vọng cổ nhịp 8 với mấy câu rất xưa của soạn giả Hương Huyền (Thái Thụy Phong)

"Ôi nhìn trời hiu quạnh rừng đêm sương gió lạnh
Hướng quê nhà lòng thêm chạnh tuổi niềm riêng
Em ơi, muôn dặm xa xôi xin em giữ vẹn hương nguyền
Để cho người cô lữ khỏi nặng mang điều tủi hận"

Tôi hỏi vì sao chị còn nhớ bài ca cổ này, Bích Phượng trầm ngâm: "Ba muốn bài ca này phải được lưu giữ để nhắc nhở thế hệ trẻ về sự phát triển của bài Dạ cổ hoài lang từ nhịp đôi, nhịp tư, nhịp tám rồi thành vọng cổ mười sáu, ba mươi hai đến sáu mươi bốn nhịp ... Cho nên hễ nghe ai ca vô mấy câu mấy trăm chữ, ba đăm đăm khò chịu. "Vì cải lương mang tính tự sự; áp dụng lối ca đó là phá hỏng cảm xúc người nghe". Đối với ba, giữ gìn vẻ đẹp chân phương của bài vọng cổ, cũng giống như người nghệ sĩ luôn nêu cao chân lý vì nghề hành đạo. Nghề hát đối với ba đã thuộc về chữ đạo. Bao nhiêu sân si, theo đuổi danh vọng chỉ là phù du, người nghệ sĩ ở tuổi về chiều như ba biết chắc chiu niềm vui bằng công tác từ thiện, đó là điều thiêng liêng mà bản thân tôi luôn tâm nguyện để noi theo"

Bích Phượng kể tiếp: "Nhớ năm lên 10 tuổi, vào mỗi chiều chủ nhật ba dắt tôi vào đoàn xem hát. Biết tôi là con gái út của Đệ nhứt danh ca miền Nam Út Trà Ôn, ai cũng hỏi "Lớn lên con có theo nghề ba?" Tôi trả lời: Không. Một hôm ba nghe được tiếng không, nổi giận kéo tôi vào góc nhỏ hỏi: Sao con không thích nghề hát? Nhà mình nhờ có sân khấu mà sống no ắm. Ba có sáu đứa con, nếu ai cũng như bây chắc là ba chết sớm". Từ đó tôi mong được nghe ai hỏi để thay tiếng không bằng có. Và ba đã mỉm cười ..."

Cách đây không lâu, ca sĩ Bích Phượng được đài tiếng nói Nhân dân TP. HCM trao giải thưởng dành cho một trong mười giọng ca hát nhạc truyền thống cách mạng hay nhất. Trước khi lên sân khấu trình bày ca khúc Cô gái Sài Gòn đi tải đạn (Lư Nhất Vũ) chị đã xúc động kể về nỗi lòng của một người con đang nối nghiệp cha làm rạng danh dòng họ. Qua ánh mắt chị chúng tôi hiều được phần nào tâm trạng của một ca sĩ lấy chữ hiếu thảo làm đầu trong sự nghiệp. Chị kể: "Không lợi đến bây giờ, từ những năm đầu đoạt giải về ca hát, tất cả những HCV, giải nhất không chuyên đến chuyên nghiệp, tôi muốn dành tặng cho ba. Hôm qua, hay tin con mình có tên trong danh sách đoạt giải cuộc bình chọn Còn mãi những bài ca, ba mỉm cười, xoa đầu tôi như hồi mới dẫn tôi theo đoàn hát. Đó là năm 1987, ba ký hợp đồng với đoàn Tây Ninh để dẫn tôi theo học nghề. Thật ra, từ khi còn làm công nhân Xí nghiệp xây lắp nội thương 2, đoạt HCV với bài Dáng đứng Bến Tre (1984) tôi đã tự tin rằng mình có khả năng nối nghiệp cha. Song, ba lại muốn thử sức tôi ở lãnh vực sân khấu. Đoàn Tây Ninh thời đó vì áp lực phe cánh, nên tôi bị lấn áp vai vế. Không muốn làm ba khó xử, tôi trở về Sài Gòn. Sau này ba giải thích với má: "Tuổi 60 tôi đâu còn ham hố danh lợi, chỉ vì muốn được dìu dắt con theo nghề nên mới ký hợp đồng lưu diễn. Ai dè cả đời lo lăng xê biết bao đào trẻ, đến lượt con mình thì cơ sự lại như vậy". Má tôi buồn mấy ngày về chuyện đó.

Đến một hôm thấy tôi xuất hiện trên truyền hình với nhóm nhạc Dân tộc Nhà Văn Hóa Thanh Niên (tiền thân của nhóm Phù Sa hiện nay), ba reo lên: "Con Phượng hát dân ca hat thiệt bà ơi!". Tôi sung sướng vì đã chọn được một lối rẽ bất ngờ. Ba nói khẽ bên tai má: "Thôi thì nó đi theo tân nhạc cũng quý rồi! Miễn dính dáp đến nghệ thuật đã là hậu duệ của Út Trà Ôn".

Chị vừa biên tập một album CD ca cổ, tập hợp lại các bài ca cổ mà chị song ca với ba, đồng thời sẽ phát hành một CD dân ca trong tháng 5 này. Bạn bè biết tin đã chúc mừng Bích Phượng, vì với chị hai ấn phẩm này sẽ là kỷ vật nhớ đời để chị noi theo bước đường nghệ thuật của NSND Út Trà Ôn, chị nói: Tôi sẽ giữ mãi đạo hát của ba.

Thanh Hiệp

Ca sĩ Bích Phượng kể chuyện gia đình

"Năm lên 10 tuổi, mỗi chiều chủ nhật ba dắt tôi đi xem hát. Biết tôi là con gái út của Út Trà Ôn, ai cũng hỏi lớn lên tôi có theo nghề ba. Tôi trả lời không, khiến ba rất thất vọng. Nay thì khác rồi, ba rất quý mến tôi vì đã nối nghiệp hát”.

Ca sĩ Bích Phượng, người vừa được Đài Tiếng nói Nhân dân TP HCM trao giải thưởng vì có giọng hát nhạc truyền thống hay nhất kể về cha mình. Năm 1987, nghệ sĩ Út Trà Ôn ký hợp đồng với đoàn Tây Ninh để dẫn con gái theo học nghề. Thật ra, từ khi còn làm công nhân Xí nghiệp Xây lắp nội thương 2, đoạt huy chương vàng với bài Dáng đứng Bến Tre (1984), Phượng đã tự tin nghĩ rằng mình có khả năng nối nghiệp cha. Song, cha chị lại muốn con gái thử sức ở lĩnh vực sân khấu. Thời đó, bị áp lực phe cánh, chị bị lấn át, không phát huy được khả năng của mình. Không muốn làm ba khó xử, Phượng trở về Sài Gòn. Sau này ông giải thích với vợ: "Tuổi 60 tôi đâu còn ham hố danh lợi, chỉ vì muốn được dìu dắt con theo nghề nên mới ký hợp đồng lưu diễn. Ai dè cả đời lo lăng xê biết bao đào trẻ, đến lượt con mình thì cơ sự như vậy".

Đến một hôm thấy con gái xuất hiện trên truyền hình với nhóm nhạc dân tộc, (tiền thân của nhóm Phù Sa hiện nay), ba chị reo lên: "Con Phượng hát dân ca hay thiệt bà ơi! Thôi thì nó đi theo tân nhạc cũng quý rồi! Miễn dính dấp đến nghệ thuật đã là hậu duệ của Út Trà Ôn".

Bí quyết không ghen của má

Thời trai trẻ nghệ sĩ Út Trà Ôn nổi tiếng đào hoa. Mỗi chiều ông đến rạp hát sớm để ký tên vào một xấp ảnh ở quầy vé tặng khán giả. Lúc nhỏ Phượng đã quen với hình ảnh đó, nhưng cực ghét mỗi khi thấy ba bắt tay mấy nữ khán giả. Chị đem chuyện về kể với má, bà chỉ cười: "Ba xã giao với người ta thôi mà!". Rồi những cú điện thoại, những bức thư tình nồng nàn gửi đến ba. Lạ một điều má chị nghe, đọc rồi chẳng phản ứng gì. Chị thấy má là người phụ nữ hạnh phúc, lúc nào cũng thong dong, vững chãi khi đứng trước những "tình địch". Lớn lên, chị hiểu má nuốt nỗi hờn ghen vào lòng để chứng tỏ mình là người thắng thế.

Trong một buổi giao lưu do Cung văn hóa Lao động TP HCM tổ chức, má chị đã dõng dạc tuyên bố: "Ớt nào mà ớt chẳng cay nhưng đã chấp nhận làm vợ nghệ sĩ thì không ghen. Bí quyết của tôi là giữ vững uy tín cho chồng, vì thần tượng của mọi người cũng chính là thần tượng của tôi!". Bây giờ, trí nhớ nghệ sĩ Út Trà Ôn bắt đầu kém, song hễ nhắc chuyện xưa, ông nhớ rất rõ và nói với các con: "Má bây nổi tiếng không biết ghen!".

Chuyện tình của ba má

Phượng kể, ba má mình yêu nhau ngộ lắm. Hồi đó tuy đã nổi tiếng nhưng nghệ sĩ Út Trà Ôn vẫn thích ăn cơm bình dân. Trong con hẻm nhỏ mỗi lần ông ghé đến, con nít bu quanh. Cả khu xóm thắc mắc vì sao ông nghệ sĩ khoái đến tiệm cơm này. Đến khi tiệm chuyển thành nơi nấu cơm tháng cho sinh viên, học sinh, công nhân Sài Gòn, ông cũng đăng ký mỗi trưa một suất. Sau này, người ta hiểu, thì ra cô cháu gái của bà chủ quán chính là nguyên nhân khiến đệ nhất danh ca thích ăn cơm tiệm. Ba chị yêu má vì nét đẹp chân quê. Má chị Phượng kể: "Hồi đó nghe đĩa nhựa bài Tôn Tẫn giả điên, tao nghĩ trong bụng cái ông Út Trà Ôn này chắc già khú đế. Ai dè trẻ đẹp và có duyên ăn nói...". Phượng kể, ba chị sống lãng mạn, thích hoài niệm những chuyện cũ.

Có giai đoạn nghề hát hẩm hiu, bao nhiêu tiền của ông đổ vào gánh hát, sự nghiệp suýt tiêu tan, má chị phải một thân tần tảo nuôi chồng con. Nhiều đêm nghệ sĩ Trà Ôn trằn trọc không ngủ, khiến người vợ khóc suốt đêm. Nhưng ba chị khảng khái: "Công chúng còn thương tôi, thì sợ chi nghèo đói. Trách nhiệm của bà là nuôi dạy đàn con khôn ngoan, chăm học, đừng để người ta khinh con nghệ sĩ dốt lễ nghĩa". Năm nghệ sĩ Út Trà Ôn đã 83 tuổi, thế nhưng nghe vợ nói ngày mai đi hát chùa, ông mừng không ngủ. Mờ sáng là đã hối thúc bà dậy, sửa soạn. Nghề hát đối với nghệ sĩ Út Trà Ôn đã thuộc về chữ đạo.

SGTT

Nguồn tin: khangbang theo NLĐ - SGTT

Từ khóa:

trà ôn, qua đời, tất cả, như in, nối nghiệp, sở dĩ, chứa đựng, trai trẻ, áo dài, biểu diễn, ngoài ra, tôn tẩn, thái sư, tâm sự, soạn giả, hoàn cảnh, sáng tác, ông lão