Điều đặc biệt là suốt hơn hai tiếng rưỡi đồng hồ không nghỉ giải lao, khán giả đã bị thu hút và cuốn theo những lát cắt thú vị về cuộc đời của người anh hùng dân tộc, vị vua tài danh Mai Hắc Đế. Đối với sân khấu hiện nay, hiếm có đơn vị nào dám dựng và diễn một vở với thời lượng như vậy bởi ít có tự tin sẽ níu kéo khán giả ngồi tới cùng khi hết vở. Vậy mà đặt trong không gian lịch sử cách cuộc sống hiện đại 13 thế kỷ, những nhân vật lịch sử vẫn thực sự có sức hút rất riêng, đặc biệt là hình ảnh nhân vật lịch sử Mai Hắc Đế được tái hiện qua nghệ thuật cải lương đã có sức thu hút nhất định.

GS Hoàng Chương, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu bảo tồn & Phát huy văn hóa dân tộc Việt Nam nhận định: “Tôi rất mừng cho sự khởi sắc của sân khấu hiện nay khi các nghệ sĩ đã và đang hướng tới dàn dựng những tác phẩm nghệ thuật có nội dung và chất lượng như vở diễn Mai Hắc Đế. Các nghệ sĩ đã mang tới cho người xem khí thế hừng hực của tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc khi soi vào hình tượng nhân vật lịch sử Mai Hắc Đế và sự đồng tâm quyết chí chống giặc xâm lăng của người dân Việt Nam. Kịch bản Mai Hắc Đế của tác giả Nguyễn Thế Kỷ đạt tới độ sâu tư tưởng. Vở có rất nhiều chi tiết và mỗi chi tiết đều có những thông điệp sâu xa đã tạo nên giá trị cộng hưởng cho tác phẩm”.

Mai Hắc Đế không chỉ đạt giá trị về nội dung mà trong cách dàn dựng cũng có những tìm tòi phá cách đáng ghi nhận. Lâu nay các đạo diễn luôn chú trọng tới các đặc trưng của sân khấu cải lương truyền thống như cách điệu, ước lệ … và vì vậy sân khấu thường được thiết kế đơn giản. Ở vở diễn này, NSƯT Triệu Trung Kiên đã mạnh dạn đổi mới đưa tới một sân khấu được thiết kế cực kỳ hiện đại với sự hỗ trợ của màn hình led, trang trí thiết kế sang trọng, sự tỉ mỉ từ cách sử dụng mầu sắc, chất liệu trang phục của các nhân vật, cách sử dụng âm thanh ánh sáng… đã tạo nên một hình thức thể hiện trực quan ấn tượng. Riêng tiền đầu tư may trang phục lên đến vài trăm triệu đồng, tạo hiệu ứng thẩm mỹ nhất định cho vở diễn mang hơi hướng nghệ thuật đương đại.

Điều đáng nói là những hình thức hỗ trợ của công nghệ đã không bị chênh ra với nội dung và những làn điệu, bài ca cải lương mà làm gia tăng sự hấp dẫn cho sân khấu. Trước đây, bối cảnh không gian của vở diễn chỉ bó hẹp bằng một vài phông cảnh tĩnh thì lần này đạo diễn đã sử dụng tối đa những ưu thế của màn hình led để tạo nên những hậu cảnh hoành tráng như thành quách, cảnh thiên nhiên hùng vĩ… chính điều này đã làm tăng thêm hiệu ứng cho mỗi cảnh diễn khi cần nhấn mạnh đặc biệt là những cảnh tập võ, đánh trận.

Vở diễn thành công đó là nhờ một phần sự đóng góp không nhỏ vào sự nỗ lực của các nghệ sĩ biểu diễn. Thêm một lần các nghệ sĩ lại chứng minh được kỹ thuật ca và diễn rất cao của thương hiệu Nhà hát cải lương Việt Nam. Đơn cử như NSƯT Vương Hà vai Bạch Vân thoáng qua trên sân khấu nhưng giọng ca vàng ngọt ngào và lối diễn tinh tế đầy truyền cảm của chị vẫn nổi trội. Hai giọng ca trẻ tài năng Quang Khải và Minh Lý ca và diễn rất ăn ý, nhịp nhàng tạo nên những phút thật thi vị về tình cảm đôi lứa. Vai diễn Mai Hắc Đế có nhiều diễn biễn tâm lý phức tạp nhưng nghệ sĩ Quang Khải đã rất tự tin và bản lĩnh trong ca và diễn tạo nên hình ảnh sinh động về vị hoàng đế “nông dân” Mai Hắc Đế rất dung dị nhưng cũng rất lẫm liệt.

Trong dàn dựng, đạo diễn đã lồng ghép vào các làn điệu dân ca Nghệ Tĩnh thậm chí cả nhạc mới… cũng đã tạo nhiều luồng ý kiến khen chê khác nhau. Có ý kiến cho rằng cần khai thác đậm hơn chất dân ca Nghệ An ngay từ khi mở màn để làm nổi bật đặc trưng văn hóa của địa phương. Có ý kiến cho rằng việc đưa nhạc mới vào còn chênh chưa nhuần nhuyễn làm loãng chất cải lương của tác phẩm. Mặt khác mặc dù vở diễn hay, hấp dẫn thì vẫn còn có cảm giác hơi dài, ê kíp sáng tạo cũng cần cô đúc lại để vở diễn gọn gàng hơn, giảm bớt thời lượng vừa phải để phù hợp với xu thế và thị hiếu xem của công chúng hiện nay.

Một tác phẩm mới ra đời cũng cần có thời gian để thẩm định và hoàn thiện, nhưng rõ ràng với một ê kíp sáng tạo tài năng và tâm huyết, vở cải lương Mai Hắc Đế đã tạo được một ấn tượng tốt với đồng nghiệp khán giả xây dựng theo quan điểm: hư cấu nghệ thuật không thoát ly sự thật lịch sử, dung dị, sâu sắc, lay động lòng người, hiệu quả thị giác và thẩm mỹ cao.
LƯƠNG NHI - ND

Vở Mai Hắc Đế gây tiếng vang trong đêm đầu công diễn

Vở diễn đặt trong bối cảnh không gian lịch sử thế kỷ 8, hấp dẫn khán giả thông qua những lát cắt thi vị về cuộc đời người anh hùng dân tộc, vị vua tài danh Mai Hắc Đế.

Anh Tuấn- BM