Trình duyệt của bạn đã tắt chức năng hỗ trợ JavaScript.
Website chỉ làm việc khi bạn bật nó trở lại.
Để tham khảo cách bật JavaScript, hãy click chuột vào đây!

07:00 PDT Chủ nhật, 28/04/2024

Nghệ sĩ Phương Cẩm Ngọc, Nguyễn Văn Khởi đoạt giải nhất cuộc thi “Tài năng diễn viên Cải lương toàn quốc 2023”
Nghệ sĩ Minh Cảnh tuổi U90, xúc động nói trước mộ vợ: "Anh giờ đây không hề tiếc nuối, ham muốn điều gì nữa"
Cặp Đôi Đào Kép Chánh của Kim Chung 2 Minh Cảnh & Diệu Hiền Tái Ngộ Sau Gần 60 Năm
Nghệ sĩ Thanh Hằng, Trọng Phúc, Phượng Loan tham gia Ban huấn luyện "Chuông vàng vọng cổ" lần thứ 18 - năm 2023
Vũ Luân: 'Tôi và Hồng Loan không biết gì về hợp đồng Hồng Phượng ký'
Tòa án thụ lý vụ kiện tranh chấp tài sản của nghệ sĩ Vũ Linh
XÉT TẶNG DANH HIỆU NGHỆ SĨ NHÂN DÂN, NGHỆ SĨ ƯU TÚ: Đừng sót lọt tài năng, người có nhiều cống hiến
Hành trình 20 năm - Một trang web để đời
Nam nghệ sĩ Thanh Điền đã trở thành youtuber chuyên nghiệp?
Hoài Minh - Từ “trang giấy trắng” đến Chung kết “Chuông vàng vọng cổ” 2023

Đang truy cập : 177

•Máy chủ tìm kiếm : 4

•Khách viếng thăm : 173

Hôm nay : 12294

Tháng hiện tại : 1120578

Tổng lượt truy cập : 76935956

» Tin Tức » Lịch Diễn Mới Nhất

Lan tỏa nét độc đáo của đờn ca tài tử

Sách "Tìm hiểu âm nhạc tài tử và cải lương vọng cổ - Ghita phím lõm" vừa ra mắt công chúng của nhạc sĩ Kiều Tấn là một tư liệu quý về tân nhạc, cổ nhạc và đờn ca tài tử (ĐCTT).

Xem tiếp...

Gửi bài viết qua email
In ra
Lưu bài viết này

CẢI LƯƠNG VÀO MÙA HÁT CHẦU - KỲ 1

Đăng lúc: Thứ hai - 09/04/2018 22:49 - Đã xem: 3466

KTL

CLVNCOM - Cứ đến hẹn lại lên "tam niên đáo lệ kỳ yên" bà con xa gần tề tựu lại tế lễ cúng Thành Hoàng ở một ngôi đ́nh - thông lệ này được xem là hoạt động văn hóa, tín ngưỡng từ rất lâu đời! Và, từ đó bà con được xem biểu diễn văn nghệ - loại h́nh đặt trưng của xứ Nam kỳ lục tỉnh xưa đến nay còn lưu, đó là xem hát. Xưa th́ì hát bội, theo thời gian để thích hợp hơn với hoàn cảnh th́ì cải lương đă dần thay thế và đang chiếm ngự -vào những ngày như thế người trong nghề hay gọi là hát chầu - cải lương vào mùa hát chầu.

Rồng Nhỏ Kim Tiểu Long

Mùa hát chầu thường bắt đầu từ sau Tết Nguyên Đán và cũng tùy vào thời gian cúng Đ́ình ở mỗi địa phương nhưng sôi nổi nhất có lẽ từ ngày rằm tháng hai âm lịch trở đi.
Chuyện xưa tích cũ từ trong sân khấu soi ra ánh đèn cái phận con tằm nặng nợ dâu xanh - và vào mỗi mùa chầu càng thấy rõ hơn h́nh ảnh ấy!
Vào những mùa chầu như thế này đến với những mái Đ́ình c̣òn vương bóng thời gian, tường rêu phủ mờ, ngói đỏ nhuốm màu, được nh́ìn cách bà con xem cải lương, t́ình người đối đăi với nhau, hẳn tự trong t́âm thức sâu xa nào đó của con người Việt Nam dù mới tuổi đời, non tơ mái tóc đi chăng nữa cũng dạt dào đâu đó cảm xúc ùa về:
"Từ độ mang gươm đi mở cõi,
Trời Nam thương nhớ đất Thăng Long"
Tự thuở nào câu hát xưa lại trở về mạnh mẽ như thế, những h́ình ảnh ngày xưa, những câu tài tử, ca ra bộ, h́ình ảnh dưới trăng, trải đệm cung đàn trổi nhịp ḥa ca theo sóng nước mênh mang...
Nhớ làm sao "Từ là từ phu tướng, bảo kiếm sắc phong lên đàn..."
Nếu có dịp đi vào bên trong xem cảnh nghệ sỹ ngồi hóa trang - như có cảnh xưa người cũ hiện về, tuổi c̣òn xanh đời c̣òn trẻ đối với một con người làm công việc ghi chép hôm nay có thể h́ình dung, mường tượng ra rất rõ những ban hát, đại ban ngày xưa bồng bềnh, xuôi ngược theo những chuyến ghe hát lưu diễn khắp miền Nam kỳ lục tỉnh, như: Kim Chung, Thanh Minh - Thanh Nga, Hương Mùa Thu, Minh Tơ...

Mỗi một ngôi Đ́ình, ngày nay một đoàn có thể diễn 3 ngày liên tiếp, như vậy nghệ sỹ cũng có những ngày như đă "cùng ăn, cùng ở", sinh hoạt cùng bà con, và từ đây cũng có thể hiểu thêm về câu nói xưa: "Nghệ sỹ ăn quán ngủ Đ́ình"
Mái Đ́ình Nam bộ từ xưa đến nay luôn gắng liền với nghệ thuật hát bội, thời gian dần trôi theo chiều hiện tại th́ì nghệ thuật cũng dần dần h́ình thành hát bội pha cải lương rồi cải lương hồ quảng và bây giờ là cải lương tuồng cổ, theo đó người nghệ sĩ trót gởi phận đời ḿình cho loại h́nh này cũng không xa lạ với những buổi hát chầu mà mỗi chiều chiều, bà con mang theo cơm, cả mấy tấm chiếu theo trải sẵn dể giành được chỗ ngồi xem sao cho nh́ìn thấy nghệ sĩ rõ nhất, bằng khả năng ca diễn duyên dáng của ḿnh, người nghệ sĩ được tặng thưởng những cây quạt, trong đó có kẹp sẵn giấy tiền của khán giả gởi tặng, người nghệ sĩ đi hát theo thời gian nổi danh nhờ vào t́ình thương khán giả và tài năng riêng biệt qua giọng ca, hơi ca, qua mỗi vai diễn không thể nào lẫn lộn bất kỳ ai được, chứ ko qua một loại h́ình PR nào cả, cứ thể nghệ sĩ dần nổi tiếng!

Khi đă là một người nghệ sỹ cải lương th́ì mùa hát chầu không c̣òn xa lạ nữa, hầu như ai ai cũng trải qua dù ít nhất một lần, và điều này càng đặt biệt hơn với những nghệ sỹ tuồng cổ th́ì không thể nào thiếu được như đại gia tộc Minh Tơ - Thanh Ṭòng, ngày nay ở tại Sài Gòn điều đáng mừng dù là thành phố phát triển bậc nhất nhưng vẫn c̣òn nét văn hóa hát cúng Đ́ình, Lễ Kỳ Yên "tam niên đáo lệ kỳ yên" và vẫn là đoàn nghệ thuật tuồng cổ Minh Tơ với các nghệ sỹ là con cháu trong ḍòng họ biểu diễn: Xuân Yến, nsưt Trường Sơn, Thanh Loan, Công Minh, Chí Bảo, nsưt Quế Trân, nsưt Tú Sương, Xuân Trúc... NSND Thanh Ṭng trước khi ra đi về với Tổ có lẽ suất hát gần nhất và cuối đời là tại Miễu Bà Nam Hải, thuộc ấp Cây Bàng, huyện G̣ò Công, tỉnh Tiền Giang, được biết, ban quản lư tại đây và bà con nơi đây rất yêu mến NSND Thanh Ṭòng và suất hát đó như thường lệ là "phải có mặt NSND Thanh Ṭòng th́ bà con mới chịu" - ông vinh dự được mời đến hát cúng, biểu diễn, và đoàn Huỳnh Long thường xuyên biểu diễn tại Đ́ình Nhơn Ḥòa... Thật là thiếu sót nếu không kể đến hai đàn anh trong sân khấu cải lương hiện nay đó là: nsưt Vũ Linh, nsưt Kim Tử Long - hai chàng kép lừng lẫy trên sân khấu tuồng cổ và vẫn đắt show vào mỗi mùa chầu. Bên cạnh đó, "tre già th́ì măng mọc", nghệ sỹ Thanh Hoàng gần trọn cuộc đời gắn bó với mái Đ́ình, sân chầu, ngày nay vẫn c̣òn vương nặng nợ tơ vương - vẫn tin tưởng, truyền dạy cho các nghệ sỹ trẻ chập chững vào nghề, chỉ dạy cách ca diễn, dẫn dắt các em làm quen sân Đ́ình, biểu diễn phục vụ bà con, ...

Đến mỗi mùa chầu, bao cảm xúc lại ùa về, h́nh ảnh những ghe hát xưa, một thuở nào vàng son rực rỡ của cải lương, với nghệ sỹ đă thành danh họ ngồi xế hộp tất bật chạy show từ tỉnh này qua tỉnh kia, với những nghệ sỹ khác họ theo xe đoàn đến diểm diễn, c̣òn trong nội thành, các "nghệ sỹ con" mới chập chững vào nghề cũng tất bậc với đao, kiếm, giáo, quạt, áo, măo ... chở theo xe máy xuôi ngược trên đường lưu diễn. Dù khác nhau về thứ bậc, tuổi đời... nhưng ở họ ḷòng đầy phơi phới, ai ai cũng vui mừng v́i được chạy show suốt hoặc được ca diễn cả ngày, có khi mỗi sân Đ́ình hát 3 suất 1 ngày là điều bì́nh thường.

Tác giả: Vương Thoại Hồng

Tác giả bài viết: VƯƠNG THOẠI HỒNG
Nguồn tin: vuongthoaihong - www.cailuongvietnam.com

Chú ý: Việc đăng lại bài viết trên ở website hoặc các phương tiện truyền thông khác mà không ghi rõ nguồn http://www.cailuongvietnam.com là vi phạm bản quyền

Từ khóa:

kỳ yên, bà con, tề tựu, tế lễ, thành hoàng, thông lệ, hoạt động, văn hóa, tín ngưỡng, lâu đời, biểu diễn, thời gian, thích hợp, hoàn cảnh, thay thế, như thế, gọi là