NSƯT Mỹ Châu : Lời tạ từ tri âm

NSUT Mỹ Châu là một nghệ sĩ khá đặc biệt chẳng những trong nghề nghiệp mà cả trong cuộc sống đời thường. Trên sân khấu, cô luôn giữ một hình ảnh sang trọng, quí phái từ phong cách ca diễn, sự chững chạc, trầm lắng, sâu sắc là những ấn tượng cô đã gieo sâu vào lòng khán giả tri âm. Mấy mươi năm chợt nhớ lại những vai diễn, những bài ca tân cổ hay với những bạn diễn nam liên danh với mình, cố đều có những dấu ấn riêng, luôn tạo ra nét mới thu hút. Ở mỗi đoàn cải lương cô hát chánh đều có những dấu ấn đặc biệt chỉ có ở Mỹ Châu. Có lẽ không có từ hoa mỹ nào có thể diễn tả hết những cống hiến, thành công của cô đối với sân khấu cải lương. Chỉ có thể tóm gọn: Cô là viên ngọc quý hiếm mà sân khấu cải lương có được.

Tôi có dịp gặp gỡ, trao đổi với một số nam nghệ sĩ tài danh sân khấu cải lương như Minh Cảnh, Tấn Tài, NSUT Minh Phụng, NSUT Minh Vương, NSUT Thanh Tuấn…hay những ngôi sao lớp tiếp theo như NSUT Vũ Linh, Châu Thanh, Ngân Giang, Trọng Phúc..v.v...tất cả đều có chung nhận xét rất trân trọng và quý mến tài năng cũng như nhân cách của NSUT Mỹ Châu. Họ luôn dành cho cô những tình cảm yêu quí nhất như một người em, một người bạn, một người chị luôn là đối tác nghệ thuật ăn ý đã để lại cho đời rất nhiều những tác phẩm nghệ thuật mà những ai mộ điệu nghệ thuật cải lương không thể nào quên được. Họ vẫn nhớ mãi về Mỹ Châu dù cô đã rời xa sân khấu khá lâu.

          NSUT Minh Phụng lúc sinh tiền khi nhắc tới Mỹ Châu ông luôn dành một tình cảm trân trọng, sâu sắc. Ông đã từng nói với tôi: “Tôi mang ơn Mỹ Châu rất nhiều. Thời tôi mới chân ướt, chân ráo về đoàn Kim Chung thế vai cho anh Hai Minh Cảnh, tôi chỉ là một anh kép vô danh. Khi ấy Mỹ Châu đang là một cô đào trẻ ăn khách, tên tuổi đã sáng chói trên sân khấu cải lương. Chính nhờ được hát cặp với Mỹ Châu mà tên Minh Phụng được nhiều người biết tới. Chúng tôi trở thành một liên danh tuyệt với trên sân khấu. Nhiều vai diễn của chúng tôi cho tới sau này mọi người vẫn còn nhắc nhở, trở thành những vai mẫu cho lớp đàn em. Mặc dù thời gian chúng tôi hát chung với nhau không nhiều, không dài lắm, nhưng lại là những dấu ấn khó phai. Ngoài là người bạn diễn ăn ý, Mỹ Châu còn là người ân đã nâng tôi lên. Những kỷ niệm đẹp khi cùng hát chung với Mỹ Châu vẫn sống mãi trong tôi…”

          Nghệ sĩ Ngân Giang thì cho rằng: “Khi ở đoàn Sài Gòn 2 tôi chỉ là một học diễn  đóng những vai quần chúng, quân sĩ, khi biết tôi có giọng ca tốt thì chị Năm (các nghệ sĩ đàn em thường gọi NSUT Mỹ Châu như vậy) đã không ngại khi được sắp xếp ca chung với tôi một số bài tân cổ phát trên sóng phát thanh. Trong phòng thu, chị luôn tận tình chỉ dạy cho tôi ca thế nào cho hay. Những bài song ca với chị cho tới bây giờ vẫn còn nguyên giá trị, trở thành những bài hát rất được yêu thích. Lúc ấy với tôi là một giấc mơ tuyệt đẹp, như một tên quân được đi cạnh nữ hoàng. Sau này chị đã thành danh, gặp lại chị, chị vẫn dành cho tôi những tình cảm ưu ái tốt đẹp. Nếu không có chị nâng đỡ bước đầu ấy, tôi đã không đủ tự tin để phấn đấu trở thành một nghệ sĩ chuyên nghiệp như ngày hôm nay. NSUT Mỹ Châu là một đàn chị, một người ân mà tôi không bao giờ quên”.

          Những tưởng khi rời sân khấu cô đã yên ấm trong mái ấm của mình nhưng rồi người chồng cô yêu quý, mối tình lớn trong đời từ sân khấu đến cuộc sống riêng, người bạn diễn- bạn đời nghệ sĩ Đức Minh lại bỏ cô ra đi về cõi vĩnh hằng. Nỗi buồn, nỗi cô đơn lại đậm sâu hơn trong lòng cô. Nhiều bạn bè thương mến muốn cô trở về Việt Nan gần gũi những người thân, gần gũi những người khán giả tri kỷ để có thể nguôi ngoai phần nào sự tổn thất trong tâm hồn. Nhưng cô lại chọn cách khác, cô chấp nhận sự cô đơn xa lạ nơi xứ người. Cô cho biết cô không thể về quê hương vì có quá nhiểu kỷ niệm, mỗi con đường, mỗi góc phố, mỗi địa danh khắp cả đất nước đều có dấu chân cô. Những hình ảnh thân quen đó càng gợi nhớ thêm nhiều, thà ở nơi xa lạ để không phải nhớ nhiều về kỷ niệm. Nghe tâm sự cô, càng thông cảm hơn, cô muốn vơi nỗi niềm trong cái không gian không quen xứ người.

          NSUT Mỹ Châu có giọng ca buồn, những vai diễn để đời của cô phần nhiều là bi kịch để rồi số phận không mỉm cười với cô, thêm một nỗi buồn, thêm nỗi cô đơn cho người nghệ sĩ tài hoa.

          Cô đã trở về Việt Nam, đem tro cốt của chồng về quê chồng xây mộ. Có lẽ đó là niềm an ủi duy nhất làm cô thấy nhẹ lòng vì đã làm tròn di ngôn của chồng, làm tròn trách nhiệm của người vợ hiền, phẩm chất cao quý của người phụ nữ Việt Nam. Ngôi mộ của nghệ sĩ Đức Minh khang trang nằm trong đất vườn nhà bên cạnh ông bàn tổ phụ, anh đã trở về đoàn tụ với tổ tiên. Riêng cô lại âm thầm trở lại xứ người xa xôi hiu quạnh. Cả đời cô dường như chỉ sống cho người khác, chưa có cái gì riêng tư cho cô ngoại trừ “nữ hoàng kiếm hiệp Mỹ Châu”., danh hiệu mà khán giả thương mến đã dành tặng riêng cô. Có thể cuộc đời cô chỉ đem niềm vui đến cho người khác, hạnh phúc của cô chính là làm cho người khác được vui…

          Tác giả Diệp Vàm Cỏ là người đã cộng tác với NSUT Mỹ Châu để hoàn thành trọn vẹn những tình khúc trong Tạ tình tri âm, đã chấp bút thay cô để có một tác phẩm âm nhạc bằng thể điệu vọng cổ kết hợp với các bài bản tài tử cải lương như Tứ đại oán, Phùng hoàng, Văn thiên tường, Xàng xê lớp xề, Nặng tình xưa, Trăng thu dạ khúc lớp vĩ hay ca khúc mang âm hưởng dân ca. Cùng đồng hương với nhau. Diệp Vàm Cỏ từ lâu đã ái mộ xem NSUT Mỹ Châu là thần tượng. Sự đồng cảm trong nghệ thuật đã cho ra đời một hồi ký bằng nhạc, một lời từ tạ thấm thiết nghĩa tình của một nghệ sĩ ngôi sao dành cho đồng nghiệp cho những tác giả, đạo diễn, cho những nhạc sĩ, những khán giả tri âm. Đây là sự chia tay ngọt ngào, độc đáo của một nghệ sĩ tài năng. Mỹ Châu bao giờ cũng vậy, luôn có những đặc biệt thích thú dành cho khán giả. Riêng với Diệp Vàm Cỏ đây cũng là cơ hội để anh có tác phẩm để đời. Nghe nhiều bài vọng cổ của anh, nhưng tôi vẫn thích nhất những gì anh viết dành riêng cho NSUT Mỹ Châu. Sự xuất thần thăng hoa thể hiện trong từng bài hát thay tiếng nói từ đáy lòng của người nghệ sĩ với biết bao niềm vui, thăng trầm trong sự nghiệp. Mười tình khúc Tạ tình tri âm chỉ riêng của một người nhưng lại là tác phẩm đôc đáo dành cho khán giả mộ điệu yêu mến NSUT Mỹ Châu, yêu mến cải lương.

          Ban nhạc tân cổ góp phần không nhỏ cho thành công của tác phẩm này. Thái An, Trương Minh Châu, Duy Kim, Duy Khôi, Quang Dũng đã gợi cảm xúc của mình làm đôi cánh bay cao cùng tiếng hát Mỹ Châu. Đặc biệt ấn tượng nhất, danh cầm trẻ Trường Giang, ngón đàn guitar phim lõm mùi mẫn độc đáo đã nâng lên tầm cao mới. So với các tay đàn guitar phim lõm thuộc thế hệ trẻ Trường Giang xứng đáng đứng hàng đầu. Sự sâu lắng trong cách nhấn nhá, bay bướm, mượt mà rất châm phương, bay bướm, mượt mà rất chân phương mà sang trọng đi vào chiều sâu hơn là hoa lá cành biểu diễn. Tiếng đàn guitar của Trường Giang rất hợp với giọng ca của NSUT Mỹ Châu.

          Tôi viết những lời này bằng cảm xúc, bằng sự trân trọng với một ngôi sao lớn của sân khấu cải lương, với những nghệ sĩ, nhạc sĩ đã cùng cô làm nên một “hồi ký Mỹ Châu” bằng âm nhạc cải lương để những khán giả yêu mến cải lương, yêu mến NSUT Mỹ Châu có dịp gặp lại thần tượng của mình qua những tác phẩm mới nhất để cùng chia sẻ để cô có niềm vui nơi phương trời xa lạ.

          NSUT Mỹ Châu bao giờ cũng vậy, luôn có những nét riêng cho mình, để lại những ấn tượng khó phai mờ với những ai quan tâm tới cải lương. Người nghệ sĩ ngoài tài năng còn nhân cách. NSUT Mỹ Châu đã thể hiện rõ phẩm chất tốt đẹp đó của người nghệ sĩ ngôi sao. Nữ hoàng kiếm hiệp Mỹ Châu sống mãi trong lòng khán giả.

Đăng Minh